İstanbul Esenler’de ve son olarak Adana’nın Yüreğir ilçesinde yaşanan arbedelerle adını duyurmaya başlayan ‘Cono’ olarak bilinen Roman vatandaşların renkli bir geçmişi var. Türkiye’nin hemen her bölgesinde farklı isimlerle anılan Romanlar, polis adliye vakalarına sıkça geçtikleri suç dosyalarıyla anılıyor. 1990’lı yılların başında isyana varan boyutta eylem yapmalarından kaynaklandı. O dönemde yaşadıkları mahallelerde vatandaşlara rahatsızlık veren Conoların, başka yerlere taşınmaları istendi. Bu duruma tepki gösteren Conolar günlerce süren ve polisle çatışan eylemler yaptı. Aksiyon Dergisi’nde 17 Mart 2001 tarihinde ‘Esmer Vatandaşlar’la ilgili olarak yayınlanan haberde geçmişlerinden günümüze bu renkli insanlar her yönleriyle anlatılıyor; “Günümüzde Çingeneler, Türkiye’nin hemen hemen her yerinde dağınık olarak yaşıyor. Çingenelerin çoğunlukta bulunduğu yerlerin başında Marmara, Ege ve Akdeniz bölgeleri geliyor. Bunu Karadeniz, İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri takip ediyor. Türkiye’de Çingeneler genel olarak “Çingene” adıyla biliniyor. Erzurum, Artvin, Bayburt, Erzincan ve Sivas Çingeneleri için “Poşa”, Van, Hakkari, Mardin ve Siirt Çingeneleri için “Mutrib”, İç Anadolu Çingeneleri için “Elekçi” tabiri kullanılmış, resmi dilde ise “Esmer Vatandaş” tabiri kullanıldığı karşımıza çıkıyor. Akdeniz’de Çingeneler için “Arabacı”, Ankara’da “Teber”, Adana ve Osmaniye yöresinde “Cono” tabiri kullanılıyor. Roman ise daha çok Trakya’da kullanılan bir tabir olarak karşımıza çıkıyor.” Bu arada Ali Rafet Özkan’ın ‘Türkiye Çingeneleri’ adlı kitabında 500 bin Çingenenin yaşadığından bahsediliyor. Türkiye genelindeki nüfus dağılımları veriliyor. Bazı illerdeki esmer vatandaşların nüfusu şöyle: İstanbul 122.000, Tekirdağ 27.700, Balıkesir 14.500, Bursa 26.570, Adapazarı 6.000, İzmir 45.000, Ankara 13.700, Adana 8.000.

• 13.3.2002 13:47

Kaynak: Haber Vitrini