Metin ÖZER
AK PARTİ’NİN KEMİKSİZ OY KAYBI KAÇ
Yerel seçimlerde AK Parti’nin Ankara ve İstanbul’u almak bir yana elindeki pek çok şehiri kaybetmesi, aslında göstere göstere gelen bir vakaydı.
Beklenmedik şey, Milletvekili seçimlerine göre seçimde oy kaybının büyüklüğüydü.
Son Milletvekilliği seçimlerinde AK Parti yüzde 35.6, MHP yüzde 10 oy almıştı.
İkisinin toplamı 46.6’ya geliyordu.
İttifak yaptığı diğer partiler, Yeniden refah Partisi yüzde 2.8, BBP yüzde 1’li katkı vermişti.
8 ay sonra yapılan 31 Mart 2024’de yerel seçimlerde AK Parti yüzde 35.5, MHP toplam yüzde 5 oy aldı. Bu yüzde 35’in en az yüzde 10’u MHP’nin oyuydu.
Yeniden Refah Partisi ise yüzde 6.1 topladı.
İkisi bir yüzde 40.5 oy alabildi.
MHP 24 ilde AK Parti adaylarını, AK Parti de beş ilde MHP adaylarını destekledi.
MHP’nin AK Parti adaylarını desteklediği bu 24 ilin büyük kısmı; Ankara, İzmir, Bursa, Adana, Antalya, Kocaeli ve Karadeniz bölgesi gibi seçmen sayısının yüksek olduğu illerdi.
MHP yerel seçimde illerin neredeyse yüzde 70’inde tek başına seçime girmedi.
Parti bayrağı altında seçime girdiği diğer illerde yüzde 5 ortalamayı tutturdu.
Bu hiç konuşulmayan çok büyük bir başarıdır.
Rakamsal olarak baktığında;
Genel Seçimde AK Parti ve MHP toplam yüzde 45.6 oy alırken,
Yerel seçimde toplam yüzde 40.5 oyda kaldılar.
Yüzde 5’lik oy kaybı ile çok fazla belediyeyi kaybettiler.
Meselenin daha iyi anlaşılması için oy sayılarıyla anlatalım.
Genel seçimlerde; AK Parti, 20 milyon 600 bin oy aldı. MHP ise, 3 milyon 395 bin oya ulaştı.
31 Mart’taki yerel seçimde; AK Parti, 16 milyon 340 bin, MHP ise 2 milyon 297 bin oy aldı.
Sekiz ayda AK Parti’nin 4 milyon 260 bin seçmeni buhar oldu.
Sandığa gidenleri de bir karşılaştıralım…
2023 Milletvekilliği seçiminde 60 milyon 721 bin kayıtlı seçmenin yüzde 88.9’una tekabül eden 53 milyon 994 bin kişi oy kullandı.
6 milyon 726 bin kişi sandığa gitmedi…
1 milyon 365 bin oy geçersiz sayıldı.
31 Mart 2023 seçimlerinde ise; 61 milyon 431 bin seçmenin 48 milyon 256 bini oy kullandı.
Katılım büyük bir düşüş göstererek, yüzde 78. 11 oldu.
Yaklaşık 13 milyon 150 bin seçmen oy vermeye gitmedi.
8 ay öncesi seçime göre yaklaşık 6 milyon kişi sandığa gitmedi.
Rakam farkıyla seçmenin yüzde 10’u oy vermeye gerek duymadı.
AK Parti’nin 4.5 milyon seçmeni, diğer partilerden de 1.5 milyon seçmen sandığa gitmemiş.
Geçersiz oy ise; 2 milyon 200 bin.
Bir önceki seçime göre geçersiz oy 850 bin daha artmış.
Seçime katılım yüzde 10 azalırken geçersiz oylar yüzde 5 artmış.
Sandığa gelmeyen ve gelip geçersiz oy veren 7 milyon kişi.
Bu son derece önemli bir durum.
Rakamlar bu noktada bas bas bağırıyor…
Tepki gösterip sandığa gitmedik, tepki gösterip bile bile geçersiz oy kullandık.
Peki, bu tepki kime?
Seçimin kaybedeni AK Parti olduğuna göre öncelikle ona.
Sonra ise PKK ile ortaklık kuran CHP’ye…
7 milyon tepki oyunu sakın küçümsemeyin.
Gelelim tepkinin büyüklüğüne
Seçmenin AK Parti’ye tepkisi yeni değil.
Son 3 seçimdir seçmen tepkisini sandığa yansıtıyor.
AK Parti yöneticileri şimdiye kadar bu mesajları doğru okuyamadığı için bu kez okkalı şamar geldi.
Millet kendinize gelin deyip resmen Osmanlı tokatı patlattı.
İl Genel Meclisi’nde AK Parti ile MHP’nin oyunu topladığınızda yüzde 49 gibi son derece yüksek bir rakam çıkıyor.
Bu çok sevindirici bir durum. Seçmenin Cumhur ittifakını terk edip gitmediğinin sadece uyardığının ispatı.
İl Genel Meclisi’nde yüzde 49 olan Cumhur ittifakı oyları, Belediye Başkanlığı seçiminde MHP ile beraber yüzde 40 oya indi.
İşte bu yüzde 9 oranındaki kayıp AK Parti’ye duyulan tepkisinin rakamıdır.
Bunun üzerine sandığa gelmeyen yüzde 10 ve geçersiz oy kullanan yüzde 5’i eklerseniz kaybın büyüklüğü ortaya çıkar.
CHP’ye tepkiyi düşünce, AK Parti’ye tepki gösteren seçmen sayısının kemiksiz yüzde 15 olduğunu görürsünüz.
AK Parti’nin geçtiğimiz yıllardaki seçim sonuçları da kaybı bu hesabı doğruluyor.
Şöyle ki;
2002 yılındaki seçimde AK Parti : % 34.2
2007 yılındaki seçimde AK Parti : % 46.6
2011 yılındaki seçimde AK Parti : % 49.8
2015 yılındaki seçimde AK Parti : % 40.8 (Haziran)
Haziran ayındaki bu seçim seçmenin AK Parti’ye ilk tokat attığı seçimdir.
Beklenenden daha sert gelen tokat ile AK Parti tek başına hükümet olma rakamına ulaşamadı.
O zaman Davutoğlu hükümeti vardı.
Hem AK Parti’de hem de biraz fazla vurduk diyen millette panik çıktı.
Nitekim aynı yıl Kasım ayında tekrar yapılan seçimi AK Parti rahat kazandı.
2015 yılındaki seçimde AK Parti : % 49.49 (Kasım)
2018 yılındaki seçimde AK Parti : % 42.49
2023 yılındaki seçimde AK Parti : % 35.60 (İkinci tokat)
Bu seçimde de şamarı yedi…
Milletin AK Parti’ye tepkisinin nedenlerini öteki yazımıza bırakalım.
METİN ÖZER/HABERVİTRİNİ